کد مطلب:266 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:252
زکات فِطْره
(مسأله 2116) كسی كه هنگام غروبِ شب عید فطر، بالغ، عاقل و هوشیار است و فقیر و بنده كس دیگر نیست، باید برای خودش و كسانی كه نان خور او هستند، هر نفری یك صاع كه تقریباً سه كیلو گرم است، گندم، آرد، خرما،كشمش، برنج یا ذرّت و مانند اینها به مستحق بدهد، و اگر پول یكی از اینها را هم بدهد كافی است.
(مسأله 2117) كسی كه می خواهد قیمت زكات فطره را بپردازد ـ چنانچه قیمت ها به حسب زمان و مكان مختلف باشند ـ قیمت همان مكان و زمانی كه می خواهد فطره را بپردازد ملاك می باشد.
(مسأله 2118) كسی كه مخارج سال خود و زن و فرزندان خود را ندارد و كسبی هم ندارد كه بتواند مخارج سال خود و زن و فرزندانش را تأمین كند، فقیر است و دادن زكات فطره بر او واجب نیست.
(مسأله 2119) انسان باید فطره كسانی را كه در غروب شب عید فطر نان خور او
[337]
حساب می شوند بدهد; كوچك باشند یا بزرگ، مسلمان باشند یا كافر، دادن خرج آنان بر او واجب باشد یا نه، در شهر خود او باشند یا در شهر دیگر.
(مسأله 2120) اگر كسی همزمان نان خور دو نفر حساب شود، فطره او به شركت بر آن دو نفر واجب است.
(مسأله 2121) اگر كسی را كه نان خور او است و در شهر دیگر است و كیل كند كه از مال او فطره خود را بدهد، چنانچه اطمینان داشته باشد كه فطره را می دهد، لازم نیست خودش فطره او را بدهد.
(مسأله 2122) فطره مهمانی كه پیش از غروب شب عید فطر با رضایت صاحبخانه وارد شده و نان خور او حساب می شود بر میزبان واجب است.
(مسأله 2123) فطره مهمانی كه پیش از غروب شب عید فطر بدون رضایت صاحبخانه وارد می شود و مدّتی نزد او می ماند واجب است، و همچنین است فطره كسی كه انسان را مجبور كرده اند كه خرجی او را بدهد.
(مسأله 2124) فطره مهمانی كه بعد از غروب شب عید فطر وارد می شود، بر صاحبخانه واجب نیست، اگرچه پیش از غروب او را دعوت كرده باشد و در خانه او هم افطار كند.
(مسأله 2125) اگر كسی هنگام غروب شب عید فطر دیوانه یا بی هوش باشد، زكات فطره بر او واجب نیست.
(مسأله 2126) اگر پیش از غروب، بچّه بالغ شود یا دیوانه عاقل گردد یا فقیر غنی شود، در صورتی كه شرایط واجب شدن فطره را دارا باشند، باید زكات فطره را بدهند.
(مسأله 2127) كسی كه هنگام غروب شب عید فطر، زكات فطره بر او واجب نیست، اگر تا پیش از ظهر روز عید شرط های واجب شدن فطره در او پیدا شود، مستحب است زكات فطره را بدهد.
(مسأله 2128) اگر انسان كسی را برای كاری اجیر نماید و شرط كند كه مخارج او را بدهد، در صورتی كه به شرط خود عمل كند و عرفاً نان خور او حساب شود باید فطره او را بپردازد; ولی اگر اجیر در زندگی مستقل باشد ـ نظیر كارمندان ادارات و كارگران كارخانه ها ـ باید زكات فطره را خود او بدهد; و بنابر احتیاط واجب حكم سربازان
[338]
پادگان ها نیز همین است.
(مسأله 2129) زكات فطره بر كافری كه بعد از غروب شب عید فطر مسلمان شده واجب نیست ولی مسلمانی كه شیعه نبوده، اگر بعد از دیدن ماه شیعه شود، باید زكات فطره را بدهد.
(مسأله 2130) كسی كه فقط به اندازه یك صاع ـ كه تقریباً سه كیلو است ـ گندم و مانند آن دارد، مستحب است زكات فطره را بدهد و چنانچه عائله ای داشته باشد و بخواهد فطره آنها را هم بدهد می تواند به قصد فطره، آن یك صاع را به یكی از عائله خود بدهد و او هم به همین قصد به دیگری بدهد، و همچنین تا به نفر آخر برسد; و بهتر است نفر آخری چیزی را كه می گیرد به كسی بدهد كه از خود آن خانواده نباشد. و اگر یكی از آنها صغیر باشد، احتیاط آن است كه او را در دور دادن زكات فطره داخل نكنند، و چنانچه ولیّ صغیر از طرف او قبول نماید، باید آن زكات فطره را به مصرف صغیر برساند نه این كه از طرف او به دیگری بدهد.
(مسأله 2131) اگر كسی بعد از غروب شب عید فطر بچّه دار شود یا كسی نان خور او حساب شود، واجب نیست فطره او را بدهد; اگرچه مستحب است فطره كسانی را كه بعد از غروب تا پیش از ظهر روز عید نان خور او حساب می شوند بدهد.
(مسأله 2132) اگر انسان نان خور كسی باشد و پیش از غروب نان خور كس دیگر شود، فطره او بر كسی كه نان خور او شده واجب است; مثلاً اگر دختر پیش از غروب به خانه شوهر رود، شوهر باید فطره او را بدهد.
(مسأله 2133) كسی كه دیگری باید فطره او را بدهد واجب نیست فطره خود را بدهد.
(مسأله 2134) اگر فطره انسان بر كسی واجب باشد و او فطره راندهد، بر خود انسان واجب نمی شود.
(مسأله 2135) اگر كسی كه فطره او بر دیگری واجب است خودش فطره را بدهد، از كسی كه فطره بر او واجب شده ساقط نمی شود.
(مسأله 2136) زنی كه شوهرش مخارج او را نمی دهد، چنانچه نان خور كس دیگری باشد، فطره اش بر آن كس واجب است. و اگر نان خور كس دیگری نباشد، در صورتی كه فقیر نباشد، باید فطره خود را بدهد.
[339]
(مسأله 2137) كسی كه سیّد نیست نمی تواند به سیّد فطره بدهد; حتی اگر سیّدی نان خور او باشد، نمی تواند فطره او را به سیّد دیگر بدهد.
(مسأله 2138) فطره طفلی كه از مادر یا دایه شیر می خورد، بر عهده كسی است كه مخارج مادر یا دایه را می دهد. ولی اگر مادر یا دایه مخارج خود را از مال طفل برمی دارد فطره طفل بر كسی واجب نیست.
(مسأله 2139) انسان حتّی اگر مخارج زن و فرزندان خود را از مال حرام بدهد، باید فطره آنان را از مال حلال بدهد.
(مسأله 2140) اگر كسی بعد از غروب شب عید فطر بمیرد، باید فطره او و زن وفرزندان او را از مال او بدهند، ولی اگر پیش از غروب بمیرد، واجب نیست فطره او و زن وفرزندان او را از مال او بدهند.
مصرف زكات فطره
(مسأله 2141) اگر زكات فطره را به یكی از هشت مصرفی كه سابقاً برای زكات مال گفته شد برسانند كافی است، ولی احتیاط مستحب آن است كه زكات فطره را فقط به فقرای شیعه بدهند.
(مسأله 2142) اگر طفل شیعه ای فقیر باشد، انسان می تواند فطره را به مصرف او برساند، یا به واسطه دادن به ولیّ طفل، ملك طفل نماید.
(مسأله 2143) فقیری كه فطره به او می دهند لازم نیست عادل باشد، ولی احتیاط واجب آن است كه به شرابخوار و كسی كه آشكارا مرتكب گناه كبیره می شود فطره ندهند.
(مسأله 2144) به كسی كه فطره را در معصیت مصرف می كند نباید فطره بدهند.
(مسأله 2145) احتیاط واجب آن است كه به یك فقیر بیشتر از مخارج سال او و كمتر از یك صاع ـ كه تقریباً سه كیلو گرم است ـ فطره ندهند.
(مسأله 2146) اگر از جنسی كه قیمت آن دو برابر قیمت معمولی آن است، مثلاً از گندمی كه قیمت آن دو برابر قیمت گندم معمولی است، نصف صاع (یعنی 5/1 كیلو گرم) بدهد كافی نیست. و اگر آن را به قصد قیمت فطره هم بدهد كفایت نمی كند.
(مسأله 2147) انسان نمی تواند نصف صاع را از یك جنس، مثلاً گندم، و نصف دیگر
[340]
آن را از جنس دیگر، مثلاً جو، بدهد. و اگر آن را به قصد قیمت فطره هم بدهد اشكال دارد، بلكه كافی نیست.
(مسأله 2148) بنابر احتیاط نمی تواند جنس معیوب یا مخلوط را به عنوان قیمت فطره بپردازد; بلكه قیمت آن باید با پول متعارف حساب شود و پول پرداخت گردد.
(مسأله 2149) مستحب است در دادن زكات فطره، ابتدا خویشان فقیر خود را و بعد همسایگان فقیر خود را، بعد اهل علم فقیر را، بر دیگران مقدّم دارد; ولی اگر دیگران از جهتی برتری داشته باشند مستحب است آنها را مقدّم كند.
(مسأله 2150) اگر انسان به گمان این كه كسی فقیر است به او فطره بدهد و بعد بفهمد كه فقیر نبوده، چنانچه مالی را كه به او داده از بین نرفته باشد، می تواند پس بگیرد و به مستحق بدهد و اگر نتواند بگیرد باید از مال خودش فطره را بدهد و اگر از بین رفته باشد، در صورتی كه گیرنده فطره می دانسته یا احتمال می داده آنچه را گرفته فطره است، باید عوض آن رابدهد و الاّ، دادن عوض بر او واجب نیست و انسان باید دوباره فطره را بدهد.
(مسأله 2151) اگر كسی بگوید: «فقیرم»، نمی شود به او فطره داد مگر آن كه انسان اطمینان پیدا كند یا از ظاهر حال او گمان پیدا شود كه فقیر است، یا انسان بداند كه قبلاً فقیر بوده است.
مسائل متفرّقه زكات فطره
(مسأله 2152) انسان باید زكات فطره را به قصد قربت، یعنی برای انجام فرمان خداوند متعال بدهد و زمان پرداختن آن، نیّت دادن فطره نماید.
(مسأله 2153) اگر پیش از ماه رمضان فطره را بدهد صحیح نیست، و احتیاط واجب آن است كه در ماه رمضان هم فطره را ندهد، ولی اگر پیش از رمضان یا در ماه رمضان به فقیر قرض بدهد و بعد از آن كه فطره بر او واجب شد، طلب خود را بابت فطره حساب كند، مانعی ندارد.
(مسأله 2154) گندم یا چیز دیگری را كه برای فطره می دهد، باید با جنس دیگر یا خاك مخلوط نباشد، یا اگر مخلوط باشد، چیزی كه مخلوط شده به قدری كم باشد كه قابل اعتنا نباشد; و اگر بیش از این مقدار باشد; در صورتی صحیح است كه خالص آن به
[341]
یك صاع (سه كیلو گرم) برسد، ولی اگر مثلاً یك صاع گندم با چند كیلو خاك به گونه ای مخلوط باشد كه خالص كردن آن خرج یا كاری بیشتر از متعارف داشته باشد، دادن آن كافی نیست; و نیز اگر فطره را از چیز معیوب بدهد كافی نیست.
(مسأله 2155) كسی كه فطره چند نفر را می دهد، لازم نیست همه را از یك جنس بدهد; پس اگر مثلاً فطره بعضی را از گندم و فطره بعضی دیگر را از جو بدهد كافی است.
(مسأله 2156) كسی كه نماز عید فطر می خواند، بنابر احتیاط واجب باید فطره را پیش از نماز عید بدهد، ولی اگر نماز عید نمی خواند، می تواند دادن فطره را تا ظهر تأخیر بیندازد.
(مسأله 2157) اگر به نیّت فطره مقداری از مال خود را كنار بگذارد نمی تواند آن را مصرف یا عوض كند و اگر آن را تا ظهر روز عید به مستحق ندهد، احتیاط واجب آن است كه هر وقت آن را می دهد نیّت فطره نماید.
(مسأله 2158) اگر هنگامی كه دادن زكات فطره واجب است، فطره را ندهد و كنار هم نگذارد، احتیاط واجب آن است كه بعداً بدون این كه نیّت ادا یا قضا كند فطره را بدهد.
(مسأله 2159) اگر فطره را كنار بگذارد، نمی تواند آن را برای خود بردارد و مال دیگری را برای فطره بگذارد.
(مسأله 2160) اگر انسان مالی داشته باشد كه قیمت آن از فطره بیشتر باشد، چنانچه فطره را ندهد و بخواهد مقدار بیشتر از فطره را برای خود نگه دارد، اشكال دارد و اگر بخواهد همه را به فقیر بدهد اشكال ندارد.
(مسأله 2161) اگر مالی را كه برای فطره كنار گذاشته از بین برود، چنانچه دسترسی به فقیر داشته و دادن فطره را تأخیر انداخته باشد، باید عوض آن را بدهد و اگر دسترسی به فقیر نداشته ضامن نیست، مگر آن كه در نگهداری آن كوتاهی كرده باشد.
(مسأله 2162) در صورتی كه زكات فطره را از مال خود جدا كرده باشد، اگر در محل خودش مستحق پیدا شود، احتیاط واجب آن است كه فطره را به جای دیگر نبرد، مگر این كه فقیران در غیر محل، از لحاظ خویشاوندی یا جهات دیگر اولویّت داشته باشند; و اگر بدون جهت به جای دیگر ببرد و تلف شود باید عوض آن را بدهد.
(مسأله 2117) كسی كه می خواهد قیمت زكات فطره را بپردازد ـ چنانچه قیمت ها به حسب زمان و مكان مختلف باشند ـ قیمت همان مكان و زمانی كه می خواهد فطره را بپردازد ملاك می باشد.
(مسأله 2118) كسی كه مخارج سال خود و زن و فرزندان خود را ندارد و كسبی هم ندارد كه بتواند مخارج سال خود و زن و فرزندانش را تأمین كند، فقیر است و دادن زكات فطره بر او واجب نیست.
(مسأله 2119) انسان باید فطره كسانی را كه در غروب شب عید فطر نان خور او
[337]
حساب می شوند بدهد; كوچك باشند یا بزرگ، مسلمان باشند یا كافر، دادن خرج آنان بر او واجب باشد یا نه، در شهر خود او باشند یا در شهر دیگر.
(مسأله 2120) اگر كسی همزمان نان خور دو نفر حساب شود، فطره او به شركت بر آن دو نفر واجب است.
(مسأله 2121) اگر كسی را كه نان خور او است و در شهر دیگر است و كیل كند كه از مال او فطره خود را بدهد، چنانچه اطمینان داشته باشد كه فطره را می دهد، لازم نیست خودش فطره او را بدهد.
(مسأله 2122) فطره مهمانی كه پیش از غروب شب عید فطر با رضایت صاحبخانه وارد شده و نان خور او حساب می شود بر میزبان واجب است.
(مسأله 2123) فطره مهمانی كه پیش از غروب شب عید فطر بدون رضایت صاحبخانه وارد می شود و مدّتی نزد او می ماند واجب است، و همچنین است فطره كسی كه انسان را مجبور كرده اند كه خرجی او را بدهد.
(مسأله 2124) فطره مهمانی كه بعد از غروب شب عید فطر وارد می شود، بر صاحبخانه واجب نیست، اگرچه پیش از غروب او را دعوت كرده باشد و در خانه او هم افطار كند.
(مسأله 2125) اگر كسی هنگام غروب شب عید فطر دیوانه یا بی هوش باشد، زكات فطره بر او واجب نیست.
(مسأله 2126) اگر پیش از غروب، بچّه بالغ شود یا دیوانه عاقل گردد یا فقیر غنی شود، در صورتی كه شرایط واجب شدن فطره را دارا باشند، باید زكات فطره را بدهند.
(مسأله 2127) كسی كه هنگام غروب شب عید فطر، زكات فطره بر او واجب نیست، اگر تا پیش از ظهر روز عید شرط های واجب شدن فطره در او پیدا شود، مستحب است زكات فطره را بدهد.
(مسأله 2128) اگر انسان كسی را برای كاری اجیر نماید و شرط كند كه مخارج او را بدهد، در صورتی كه به شرط خود عمل كند و عرفاً نان خور او حساب شود باید فطره او را بپردازد; ولی اگر اجیر در زندگی مستقل باشد ـ نظیر كارمندان ادارات و كارگران كارخانه ها ـ باید زكات فطره را خود او بدهد; و بنابر احتیاط واجب حكم سربازان
[338]
پادگان ها نیز همین است.
(مسأله 2129) زكات فطره بر كافری كه بعد از غروب شب عید فطر مسلمان شده واجب نیست ولی مسلمانی كه شیعه نبوده، اگر بعد از دیدن ماه شیعه شود، باید زكات فطره را بدهد.
(مسأله 2130) كسی كه فقط به اندازه یك صاع ـ كه تقریباً سه كیلو است ـ گندم و مانند آن دارد، مستحب است زكات فطره را بدهد و چنانچه عائله ای داشته باشد و بخواهد فطره آنها را هم بدهد می تواند به قصد فطره، آن یك صاع را به یكی از عائله خود بدهد و او هم به همین قصد به دیگری بدهد، و همچنین تا به نفر آخر برسد; و بهتر است نفر آخری چیزی را كه می گیرد به كسی بدهد كه از خود آن خانواده نباشد. و اگر یكی از آنها صغیر باشد، احتیاط آن است كه او را در دور دادن زكات فطره داخل نكنند، و چنانچه ولیّ صغیر از طرف او قبول نماید، باید آن زكات فطره را به مصرف صغیر برساند نه این كه از طرف او به دیگری بدهد.
(مسأله 2131) اگر كسی بعد از غروب شب عید فطر بچّه دار شود یا كسی نان خور او حساب شود، واجب نیست فطره او را بدهد; اگرچه مستحب است فطره كسانی را كه بعد از غروب تا پیش از ظهر روز عید نان خور او حساب می شوند بدهد.
(مسأله 2132) اگر انسان نان خور كسی باشد و پیش از غروب نان خور كس دیگر شود، فطره او بر كسی كه نان خور او شده واجب است; مثلاً اگر دختر پیش از غروب به خانه شوهر رود، شوهر باید فطره او را بدهد.
(مسأله 2133) كسی كه دیگری باید فطره او را بدهد واجب نیست فطره خود را بدهد.
(مسأله 2134) اگر فطره انسان بر كسی واجب باشد و او فطره راندهد، بر خود انسان واجب نمی شود.
(مسأله 2135) اگر كسی كه فطره او بر دیگری واجب است خودش فطره را بدهد، از كسی كه فطره بر او واجب شده ساقط نمی شود.
(مسأله 2136) زنی كه شوهرش مخارج او را نمی دهد، چنانچه نان خور كس دیگری باشد، فطره اش بر آن كس واجب است. و اگر نان خور كس دیگری نباشد، در صورتی كه فقیر نباشد، باید فطره خود را بدهد.
[339]
(مسأله 2137) كسی كه سیّد نیست نمی تواند به سیّد فطره بدهد; حتی اگر سیّدی نان خور او باشد، نمی تواند فطره او را به سیّد دیگر بدهد.
(مسأله 2138) فطره طفلی كه از مادر یا دایه شیر می خورد، بر عهده كسی است كه مخارج مادر یا دایه را می دهد. ولی اگر مادر یا دایه مخارج خود را از مال طفل برمی دارد فطره طفل بر كسی واجب نیست.
(مسأله 2139) انسان حتّی اگر مخارج زن و فرزندان خود را از مال حرام بدهد، باید فطره آنان را از مال حلال بدهد.
(مسأله 2140) اگر كسی بعد از غروب شب عید فطر بمیرد، باید فطره او و زن وفرزندان او را از مال او بدهند، ولی اگر پیش از غروب بمیرد، واجب نیست فطره او و زن وفرزندان او را از مال او بدهند.
مصرف زكات فطره
(مسأله 2141) اگر زكات فطره را به یكی از هشت مصرفی كه سابقاً برای زكات مال گفته شد برسانند كافی است، ولی احتیاط مستحب آن است كه زكات فطره را فقط به فقرای شیعه بدهند.
(مسأله 2142) اگر طفل شیعه ای فقیر باشد، انسان می تواند فطره را به مصرف او برساند، یا به واسطه دادن به ولیّ طفل، ملك طفل نماید.
(مسأله 2143) فقیری كه فطره به او می دهند لازم نیست عادل باشد، ولی احتیاط واجب آن است كه به شرابخوار و كسی كه آشكارا مرتكب گناه كبیره می شود فطره ندهند.
(مسأله 2144) به كسی كه فطره را در معصیت مصرف می كند نباید فطره بدهند.
(مسأله 2145) احتیاط واجب آن است كه به یك فقیر بیشتر از مخارج سال او و كمتر از یك صاع ـ كه تقریباً سه كیلو گرم است ـ فطره ندهند.
(مسأله 2146) اگر از جنسی كه قیمت آن دو برابر قیمت معمولی آن است، مثلاً از گندمی كه قیمت آن دو برابر قیمت گندم معمولی است، نصف صاع (یعنی 5/1 كیلو گرم) بدهد كافی نیست. و اگر آن را به قصد قیمت فطره هم بدهد كفایت نمی كند.
(مسأله 2147) انسان نمی تواند نصف صاع را از یك جنس، مثلاً گندم، و نصف دیگر
[340]
آن را از جنس دیگر، مثلاً جو، بدهد. و اگر آن را به قصد قیمت فطره هم بدهد اشكال دارد، بلكه كافی نیست.
(مسأله 2148) بنابر احتیاط نمی تواند جنس معیوب یا مخلوط را به عنوان قیمت فطره بپردازد; بلكه قیمت آن باید با پول متعارف حساب شود و پول پرداخت گردد.
(مسأله 2149) مستحب است در دادن زكات فطره، ابتدا خویشان فقیر خود را و بعد همسایگان فقیر خود را، بعد اهل علم فقیر را، بر دیگران مقدّم دارد; ولی اگر دیگران از جهتی برتری داشته باشند مستحب است آنها را مقدّم كند.
(مسأله 2150) اگر انسان به گمان این كه كسی فقیر است به او فطره بدهد و بعد بفهمد كه فقیر نبوده، چنانچه مالی را كه به او داده از بین نرفته باشد، می تواند پس بگیرد و به مستحق بدهد و اگر نتواند بگیرد باید از مال خودش فطره را بدهد و اگر از بین رفته باشد، در صورتی كه گیرنده فطره می دانسته یا احتمال می داده آنچه را گرفته فطره است، باید عوض آن رابدهد و الاّ، دادن عوض بر او واجب نیست و انسان باید دوباره فطره را بدهد.
(مسأله 2151) اگر كسی بگوید: «فقیرم»، نمی شود به او فطره داد مگر آن كه انسان اطمینان پیدا كند یا از ظاهر حال او گمان پیدا شود كه فقیر است، یا انسان بداند كه قبلاً فقیر بوده است.
مسائل متفرّقه زكات فطره
(مسأله 2152) انسان باید زكات فطره را به قصد قربت، یعنی برای انجام فرمان خداوند متعال بدهد و زمان پرداختن آن، نیّت دادن فطره نماید.
(مسأله 2153) اگر پیش از ماه رمضان فطره را بدهد صحیح نیست، و احتیاط واجب آن است كه در ماه رمضان هم فطره را ندهد، ولی اگر پیش از رمضان یا در ماه رمضان به فقیر قرض بدهد و بعد از آن كه فطره بر او واجب شد، طلب خود را بابت فطره حساب كند، مانعی ندارد.
(مسأله 2154) گندم یا چیز دیگری را كه برای فطره می دهد، باید با جنس دیگر یا خاك مخلوط نباشد، یا اگر مخلوط باشد، چیزی كه مخلوط شده به قدری كم باشد كه قابل اعتنا نباشد; و اگر بیش از این مقدار باشد; در صورتی صحیح است كه خالص آن به
[341]
یك صاع (سه كیلو گرم) برسد، ولی اگر مثلاً یك صاع گندم با چند كیلو خاك به گونه ای مخلوط باشد كه خالص كردن آن خرج یا كاری بیشتر از متعارف داشته باشد، دادن آن كافی نیست; و نیز اگر فطره را از چیز معیوب بدهد كافی نیست.
(مسأله 2155) كسی كه فطره چند نفر را می دهد، لازم نیست همه را از یك جنس بدهد; پس اگر مثلاً فطره بعضی را از گندم و فطره بعضی دیگر را از جو بدهد كافی است.
(مسأله 2156) كسی كه نماز عید فطر می خواند، بنابر احتیاط واجب باید فطره را پیش از نماز عید بدهد، ولی اگر نماز عید نمی خواند، می تواند دادن فطره را تا ظهر تأخیر بیندازد.
(مسأله 2157) اگر به نیّت فطره مقداری از مال خود را كنار بگذارد نمی تواند آن را مصرف یا عوض كند و اگر آن را تا ظهر روز عید به مستحق ندهد، احتیاط واجب آن است كه هر وقت آن را می دهد نیّت فطره نماید.
(مسأله 2158) اگر هنگامی كه دادن زكات فطره واجب است، فطره را ندهد و كنار هم نگذارد، احتیاط واجب آن است كه بعداً بدون این كه نیّت ادا یا قضا كند فطره را بدهد.
(مسأله 2159) اگر فطره را كنار بگذارد، نمی تواند آن را برای خود بردارد و مال دیگری را برای فطره بگذارد.
(مسأله 2160) اگر انسان مالی داشته باشد كه قیمت آن از فطره بیشتر باشد، چنانچه فطره را ندهد و بخواهد مقدار بیشتر از فطره را برای خود نگه دارد، اشكال دارد و اگر بخواهد همه را به فقیر بدهد اشكال ندارد.
(مسأله 2161) اگر مالی را كه برای فطره كنار گذاشته از بین برود، چنانچه دسترسی به فقیر داشته و دادن فطره را تأخیر انداخته باشد، باید عوض آن را بدهد و اگر دسترسی به فقیر نداشته ضامن نیست، مگر آن كه در نگهداری آن كوتاهی كرده باشد.
(مسأله 2162) در صورتی كه زكات فطره را از مال خود جدا كرده باشد، اگر در محل خودش مستحق پیدا شود، احتیاط واجب آن است كه فطره را به جای دیگر نبرد، مگر این كه فقیران در غیر محل، از لحاظ خویشاوندی یا جهات دیگر اولویّت داشته باشند; و اگر بدون جهت به جای دیگر ببرد و تلف شود باید عوض آن را بدهد.